Bệnh sốt xuất huyết Ebola là gì?
- Bệnh sốt xuất huyết Ebola là một bệnh nặng, thường gây tử vong cho con người và loài linh trưởng (khỉ, khỉ đột, tinh tinh). Bệnh này gây ra bởi virus Ebola, được đặt tên theo một con sông của Cộng hòa Dân chủ Congo ở Châu Phi, nơi lần đầu tiên phát hiện vào năm 1976.
- Virus Ebola thuộc họ Filoviridae (RNA virus), có 5 phân nhóm trong đó có 4 phân nhóm gây bệnh cho người (Ebola -Zaire, Ebola-Sudan, Ebola-Ivory Coast, Ebola-Bundibugyo), 1 phân nhóm gây bệnh cho loài linh trưởng (Ebola-Reston).
- Ebola lây lan trong cộng đồng từ người sang người do tiếp xúc trực tiếp (qua da hoặc niêm mạc bị phá vỡ) với máu, dịch tiết, bộ phận cơ thể hoặc chất dịch cơ thể khác của người bị nhiễm hoặc tiếp xúc gián tiếp với môi trường bị nhiễm dịch tiết chứa virus
- Thời gian ủ bệnh 2 – 21 ngày. Bệnh thường khởi phát bằng triệu chứng sốt, mệt mỏi, đau cơ, đau đầu, đau họng. Tiếp theo là nôn ói, tiêu chảy, phát ban, suy giảm chức năng gan, thận, có thể gây xuất huyết da niêm và các cơ quan.
- Bệnh sốt xuất huyết Ebola không có điều trị đặc hiệu.
- Hiện chưa có vacxin phòng ngừa dịch bệnh do virus Ebola gây ra.
Một giáo sư dịch tễ học và khoa học sức khỏe cộng đồng tại Đại học Ilorin, bang Kwara (Nigeria), Tanimola Akande, miêu tả virus Ebola - loại virus đang tàn phá Guinea, Sierra Leone, Liberia và làm chết một y tá ở Nigeria, là thách thức lớn nhất đối với sức khỏe của các tiểu vùng hiện nay.
Akande nói rằng cơ chế lan truyền bệnh là một lý do chính khiến Ebola thành loại virus nguy hiểm nhất. "Ebola không có cách chữa không phải là lý do nó nguy hiểm. HIV cũng chưa có cách chữa nhưng nó chưa giết hết các nạn nhân nếu biết kiểm soát đúng cách. Ebola nguy hiểm hơn vì nó rất dễ nhiễm. Nó nằm trong tất cả các dịch cơ thể của người nhiễm bệnh và lây lan thông qua nước bọt, máu, mồ hôi, tinh trùng, chất thải, các mô cơ thể. Nó có thể bị nhiễm từ việc chạm vào các bề mặt người nhiễm bệnh từng đụng vào", ông nói.
Những lý do virus Ebola nguy hiểm hơn các virus khác:
- Tỷ lệ sống sót thấp: Cơ hội sống sót gần như bằng 0, đặc biệt ở châu Phi. Nó giết 90% số người nhiễm. Cái chết là chắc chắn nếu bệnh nhân bị chảy máu. Gây chảy máu là "thương hiệu" của Ebola.
Từ quan điểm y tế, bất cứ ai nhiễm bệnh này đều nên bị cách ly - để đợi cái chết. Nó giết người nhanh hơn AIDS và gây kịch tính không kém. Người chết không thể được chôn theo cách thông thường vì bệnh nhân còn sống hay đã chết đều có khả năng truyền bệnh. - Hầu như không có cách chữa: Hiện nay chưa có thuốc hay biện pháp điều trị hoặc văcxin để ngừa bệnh. Có 4 loại virus khác nhau gây bệnh này. Có một vài loại thuốc cho các bệnh nhân HIV/AIDS để giúp họ kéo dài sự sống và có chất lượng cuộc sống tốt hơn. Cách điều trị được dùng cho bệnh Ebola chỉ là để người bệnh ra đi đỡ đau đớn và thanh thản hơn. Thuốc kháng virus không có giá trị gì.
- Rất dễ lây: HIV/AIDS lây qua tiếp xúc máu hay quan hệ tình dục, Ebola chỉ cần tiếp xúc với cơ thể nhiễm bệnh. Nguy cơ nhiễm HIV cao nhất là ở người bán dâm và đồng tính nam, còn người có nguy cơ nhiễm Ebola cao nhất lại là nhân viên y tế, người thân và bạn bè của người bệnh. Thợ săn khỉ, dơi và những người hay ăn thịt cũng cần cẩn thận.
- Bạn không có cách cụ thể nào để bảo vệ chính mình: Có vài cách để ngừa HIV/AIDS. Cũng có một số cách để phòng bệnh sốt rét nhưng không có cách nào cụ thể, rõ ràng để ngăn ngừa Ebola. Bạn được khuyên là rửa sạch tay thường xuyên với xà phòng và nước, tránh tiếp xúc với người nhiễm bệnh (và các chất tiết, máu của họ), tránh tiếp xúc với những người đã tiếp xúc với người bệnh. Tất cả cách phòng bệnh chỉ bằng việc vệ sinh.
